Coach voor mannen

Rick van Oppen

Vluchtgedrag: hoe je er van afkomt

Terugvallen in oude patronen

Je kent het misschien wel, je neemt jezelf voor die moeilijke of uitdagende dingen waarvan je al tijden weet dat je ze wilt of moet doen nu eindelijk eens ook echt te gaan doen. Of dat ene ding wat niet zo gezond voor je is, misschien roken of alcohol, wil je nu eindelijk wel eens vanaf. Vaak begin je eraan vol goede moed maar na verloop van tijd zak het toch weer in en komen de oude gewoontes toch weer terug of laat je je toch weer afleiden door de routines van je dagelijks leven of geeft je aandacht liever aan andere dingen die in jouw optiek op dat moment belangrijker zijn.

Maar ook al zijn bepaalde routines nu eenmaal nodig, als we eerlijk zijn gebruiken we sommige dingen ook om in te vluchten. En dan wordt het wat ik noem vluchtgedrag. Sommigen denken daarbij misschien meteen aan alcohol , drugs of gokken, sex of overmatig eten maar je kunt het zo gek wel niet bedenken of we gebruiken het als vlucht om de confrontatie met onszelf uit de weg te gaan.

Vaak zijn het alledaagse dingen zoals sporten, klussen, spullen kopen of uitgaan met vrienden. Allemaal heel leuk maar toch gebruik je ze onbewust te vaak als afleiding om bepaalde dingen te ontlopen. Dat kan een situatie thuis zijn of op je werk waar je, als je eerlijk bent, niet helemaal content mee bent. Vaak hebben we dat stukje ook onbewust en wanneer we er wel bewust van zijn is het vervelend om toe te geven en hebben we het er liever niet over.

Maar die zaken verdwijnen niet zomaar wanneer we doen alsof ze niet bestaan en er een logische verklaring aan geven. Feitelijk vertellen we onszelf dan een bullshit verhaal waarom bepaalde dingen nu eenmaal zijn zoals ze zijn , terwijl we eigenlijk wel weten wat we zouden moeten doen om het te veranderen. Maar vanwege onze behoefte aan veiligheid en zekerheid doen we dat maar toch even niet.

Van symptoom naar diepere oorzaak

Het is belangrijk te beseffen dat vluchtgedrag maar een symptoom is van een blokkade of probleem op dieper niveau in onszelf. Vluchtgedrag is alleen maar een reactie om een situatie of dingen in onszelf te ontvluchten die we niet willen voelen. Het is een patroon ontstaan wanneer we met dingen geconfronteerd worden die bepaalde gebeurtenissen en de bijbehorend onverwerkte emoties en gevoelens uit het verleden triggeren. We hebben die onbewust ergens in onszelf weggestopt hebben omdat ze te pijnlijk waren om echt te voelen op dat moment. Je kunt alleen maar de symptomen oplossen door de diepere oorzaken erachter op te lossen.

Het meest voorkomende vluchtgedrag is dus ook in mijn optiek het vluchten in gedachten voor ons ware gevoel. Wanneer we dingen voelen die niet fijn zijn gaan we onbewust erover nadenken. We zoeken naar passende verklaringen waarom we misschien niet voor onszelf durven opkomen en de lieve vrede thuis of op het werk willen bewaren. We bedenken onszelf wel een reden waarom het beter was of is om een confrontatie met iets onaangenaams te vermijden. En door dat te doen staan we die gevoelens en bijbehorende emoties niet toe. En blijven die dingen maar aan ons knagen en kunnen we ze heel erg moeilijk loslaten. Dus dan doen we het liefst alsof ze er niet zijn.

Je kunt een gevoel niet ‘weg’ denken

Het onderdrukken van onaangename gevoelens en emoties is iets wat diep in ons is geprogrammeerd en aangeleerd toen we jong waren. Onze opvoeders / ouders hebben meestal namelijk ook nooit geleerd hun gevoelens er echt te laten zijn en ze daadwerkelijk kunnen ‘voelen’. Daardoor zijn de meeste mensen zich ook totaal niet bewust hiervan en ‘in ons hoofd’ zitten is onze standaard uitgangspositie. We denken vooral veel na over dingen, vooral als het ons dwarszit en willen het dan oplossen met ons verstand. Maar zo werkt het niet met gevoel, je ‘denkt’ een gevoel nu eenmaal niet weg. Onbewust vluchten we daadwerkelijk in onze gedachten om maar niet de onaangename gevoelens te hoeven voelen.

Persoonlijk was ik in het verleden de koning van het vluchten in dingen en afleiding zoeken. Altijd werken en reizen met drank en lekker eten, in m’n vrije tijd gingen hobby’s zoals sporten altijd in extremen. Bij wat ik ook deed ging ik over m’n grenzen en had het patroon hierachter volledig onbewust. Ik hield mezelf dat dat nu eenmaal was wie ik was en zag er geen kwaad in.

Waar ik me ook niet bewust van was, was de emotionele afhankelijkheid van personen en dat was nog wel mijn grootse vlucht. Ik had namelijk teveel de waardering van mijn dierbaren, vrienden of managers nodig om me goed te voelen over mijzelf. Op dat moment vond ik dat zelf totaal niet. Maar ik zag wel dat ik heel soms ontzettend boos kon worden wanneer ik voelde dat die personen vonden dat ik iets beter had moeten doen of ze kritiek op me hadden. Maar de meeste onvrede hierover slikte ik in en kwam eruit door weer eens teveel door te zakken of nog harder mijn best te doen om thuis iedereen happy te houden of nog harder te werken.

Wanneer het oude ’trucje’ niet meer werkt

Zo’n patroon kun je jaren volhouden en heb je meestal niet eens in de gaten. Totdat je vastloopt met iets. Dat je je simpelweg niet meer beter kan voelen met vluchten in het overmatige eten, drinken, sporten, sexen, gokken, verbouwen of wat het dan ook maar is. Dat het ‘oude trucje’ als het ware niet meer werkt. Dat je zoveel gevoelens onderdrukt hebt dat de deksel als het ware met een knal ervan af vliegt.

En dan wordt het nadenken en tegenover onszelf verklaren waarom we zijn zoals we zijn en de dingen doen die we doen al helemaal een probleem omdat we nu in een spiraal van negatieve gedachten over onszelf zijn terecht gekomen en dan noemen we dat een burn out of depressie. En in die positie willen we al helemaal niet zijn want we zijn dan de controle kwijt en die controle hebben we juist zo nodig om te zorgen dat alles goed blijft gaan. Want we hebben die waardering van anderen nodig om ons goed te voelen over onszelf. Nooit geleerd om die waardering en erkenning uit onszelf te halen wat ons ontzettend afhankelijk maakt. Emotioneel afhankelijk. Dus is er een grote angst aanwezig dat we dingen verliezen die ons dierbaar zijn. We willen dan zo snel mogelijk deze dingen oplossen en verzinken nog meer in piekeren en ons zorgen maken.

Het moge dus duidelijk zijn dat de oplossing niet in je hoofd zit. Maar hoe kom je hier nu wel uit? Door daadwerkelijk emoties te gaan leren voelen in je lijf. Daadwerkelijk bewust MET en IN je lijf gaan leven en gaan leren waarnemen wat daar allemaal plaatsvindt. Want het is namelijk de angst om dierbare dingen te verliezen of alleen over te blijven die centraal staan bij emotionele afhankelijkheid. En angst is een emotie met een bijbehorende fysieke sensatie.

Van die fysieke sensatie zijn de meeste mensen zich niet bewust maar als we onszelf trainen zijn we veel sensitiever dan dat we zelf denken. We moeten onszelf alleen gewaar gaan worden van energie en hoe ons lijf reageert op situatie’s en dingen die we dehele dag meemaken.

De link tussen geest, hart en lichaam

Erkende studies hebben de laatste jaren bewezen dat we als mens maar 7% van onze totale ervaringscapaciteit gebruiken als we alleen maar onze mentale kwaliteiten gebruiken. Ons menselijk bewustzijn is veel groter en bestaat uit ons denkvermogen in combinatie met het gevoel en energie dat huist in en om ons lijf. We zijn als mens een brok energie in contact met een groot elektromagnetisch veld dat alles met elkaar verbind op deze aarde. We beschikken daardoor over veel meer kwaliteiten en capaciteiten dan dat we ons bewust zijn. Kortom we zijn VEEL meer dan alleen maar een wandelend denkend hoofd.

Het is dus ook ons lijf waar veel meer waarheid huist dan al die gedachten die continu doorgaan in ons hoofd te hele dag en we eigenlijk geen echte controle over hebben.

Door de negatieve emoties en bijbehorende fysieke sensaties te gaan leren waarnemen die nog steeds in ons zitten vanuit bepaalde gebeurtenissen uit ons verleden, gaan we ze accepteren. Door ze te bewust fysiek te gaan voelen kunnen we ze oplossen zodat ze ons niet meer triggeren wanneer we in een vergelijkbare situatie komen.

Want het enige doel van een emotie en gevoel is namelijk GEVOELD worden. Des te meer onverwerkte gevoelens we vanuit het verleden kunnen gaan oplossen en loslaten, des te meer ons vluchtgedrag zal afnemen en simpelweg verdwijnen omdat er niets meer is om voor te vluchten.

Deze vind je misschien ook interessant

In verwachting zijn

Wat is je verwachting Het is iets totaal nutteloos…een verwachting. Waarom nutteloos? Een verwachting is net als angst, het bestaat simpelweg niet. Het is een

Lees verder »

Blijf op de hoogte

Schrijf je in voor de nieuwsbrief

Download nu het GRATIS E-book de Mannen Coaching Methode: First steps to Freedom

Download nu het GRATIS E-book de Mannen Coaching Methode: First steps to Freedom